küresel uydu seyrüsefer sistemi ne demek?
Küresel Konum Belirleme Sistemi (KKBS, :
''Global Navigation Satellite Systems'' - GNSS),
uydu konum belirleme sistemleri için kullanılan bir terimdir. Küresel
konum belirleme sistemleri aracılığıyla uzaydan yollanan dalgalarla
yeryüzünde sabit bir biçimde duran elektronik alıcılar bulundukları
noktanın ve yakın çevresinin ,
ve yüksekliğini ve bulunduğu noktada kaç olduğunu tam olarak hesaplayabilir.
Bilimsel çalışma ve deneylerde bu veriler büyük kolaylıklar
sağlamaktadır.
Uydularla konum belirleme sistemleri ile bulunduğumuz yerin ya da
yeryüzündeki herhangi bir yerin koordinatlarını gerçek zamanlı ve çok
hassas olarak belirlemek günümüzde olanaklı hale gelmiştir.
Uydularla konum belirleme sistemleri denince akla Amerika Birleşik
Devletleri'nin GPS, Avrupa Birliğinin GALILEO ve Rusların GLONASS
uyduları gelmektedir. Bütün gelişmiş ülkeler artık yaşamın hemen her
alanında bu uydu ölçülerini kullanmaktadırlar.
Türkiye'de ulusal ölçekte sabit KKBS istasyonlar Milli Savunma Bakanlığı
Harita Genel Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro
Genel Müdürlüğü müşterek mülkiyetinde işletilmekte olup 2020 yılı
itibari ile 158 istasyondan oluşan bu ağ Türkiye Ulusal Sabit GNSS
İstasyonları Ağı-Aktif (TUSAGA-Aktif) olarak adlandırılmıştır. Ayrıca
tüm İstanbul’u kapsayan, İSKİ Genel Müdürlüğü Harita Şube Müdürlüğü
tarafından, GNSS teknolojilerini gerçek zamanlı, etkin ve verimli
kullanıma imkân veren 8 istasyonlu KKBS ağının kurulumu Kasım 2008
tarihinde tamamlanmıştır.
Küresel konum belirleme sistemlerinin askeri, sivil ve bilimsel amaçlı
kullanım alanları;
- Kara, deniz ve hava araçlarının navigasyonu,
- Jeodezik ve jeodinamik amaçlı ölçmeler,
- Kadastro ölçmeleri,
- Askeri amaçlar
- Yer kabuğu hareketlerinin izlenmesi
- Deprem büyüklüğünün belirlenmesi
- Araç takip sistemleri
şeklinde sıralanabilir.
Küresel uydu navigasyon sistemleri
Sistemlerin karşılaştırılması
<table>
<thead>
<tr class="header">
<th><p>Sistem</p></th>
<th><p><a href="GPS" title="wikilink">GPS</a></p></th>
<th><p><a href="GLONASS" title="wikilink">GLONASS</a></p></th>
<th><p><a href="Beidou_uydu_konumlandırma_sistemi"
title="wikilink">BeiDou</a></p></th>
<th><p><a href="Galileo_konumlandırma_sistemi"
title="wikilink">Galileo</a></p></th>
<th><p><a href="IRNSS" title="wikilink">IRNSS</a></p></th>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="odd">
<td><p>Sahibi</p></td>
<td><p><a href="Amerika_Birleşik_Devletleri" title="wikilink">Birleşik
Devletler</a></p></td>
<td><p><a href="Rusya" title="wikilink">Rusya</a></p></td>
<td><p><a href="Çin" title="wikilink">Çin</a></p></td>
<td><p><a href="Avrupa_Birliği" title="wikilink">Avrupa
Birliği</a></p></td>
<td><p><a href="Hindistan" title="wikilink">Hindistan</a></p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td><p>Sinyal Kodları</p></td>
<td><p><a href="CDMA" title="wikilink">CDMA</a></p></td>
<td><p><a href="FDMA" title="wikilink">FDMA</a></p></td>
<td><p><a href="CDMA" title="wikilink">CDMA</a></p></td>
<td><p><a href="CDMA" title="wikilink">CDMA</a></p></td>
<td><p><a href="CDMA" title="wikilink">CDMA</a></p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td><p>Yeryüzüne Yükseklik (İrtifa)</p></td>
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td></td>
<td></td>
</tr>
<tr class="even">
<td><p>Yörünge Süresi</p></td>
<td><p>11.97 sa (11 sa 58 dk)</p></td>
<td><p>11.26 sa (11 sa 16 dk)</p></td>
<td><p>12.63 sa (12 sa 38 dk)</p></td>
<td><p>14.08 sa (14 sa 5 dk)</p></td>
<td><p>23.93 sa (23 sa 56 dk)</p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td><p>Devrimleri başına <a href="yıldızıl_gün"
title="wikilink">yıldızıl gün</a></p></td>
<td><p>2</p></td>
<td><p>17/8</p></td>
<td><p>17/9</p></td>
<td><p>17/10</p></td>
<td><p>1</p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td><p>Uydu Sayısı</p></td>
<td><p><strong>31</strong> (tasarımı ile en az 24)<a href="#fn1"
class="footnote-ref" id="fnref1"
role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td>
<td><p><strong>28</strong> (tasarımı ile en az 24 uydu) içeren:<a
href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2"
role="doc-noteref"><sup>2</sup></a> 24 işletimde 2 Uydu ana yüklenici
tarafından kontrol altında 2'si uçuş testleri aşamasında</p></td>
<td><p>5 jeosenkron yörünge (GEO) uydusu, 30 orta yörünge (MEO)
uydusu</p></td>
<td><p>8 yörüngede deneme yataklı uydu, bütçelenen 22 işletim
uydusu</p></td>
<td><p>3 jeosenkron yörünge (GEO) uydusu, 4 jeosenkron yörünge
uydusu</p></td>
</tr>
<tr class="odd">
<td><p>Frekans</p></td>
<td><p>1.57542 GHz (L1 sinyali) 1.2276 GHz (L2 sinyali)</p></td>
<td><p>Çevresi 1.602 GHz (SP) Çevresi 1.246 GHz (SP)</p></td>
<td><p>1.561098 GHz (B1) 1.589742 GHz (B1-2) 1.20714 GHz (B2)
1.26852 GHz (B3)</p></td>
<td><p>1.164–1.215 GHz (E5a ve E5b) 1.260–1.300 GHz (E6) 1.559–1.592 GHz
(E2-L1-E11)</p></td>
<td><p>1.17645 GHz (L5) 2.492028 GHz (S1)</p></td>
</tr>
<tr class="even">
<td><p>Durumu</p></td>
<td><p>İşletimde</p></td>
<td><p>İşletimde</p></td>
<td><p>15 uydu işletimde, planlanan 20 ek uydu</p></td>
<td><p>Hazırlık aşamasında</p></td>
<td><p>Başlatılan 4 uydu, 2016'nın başında gerçekleştirilmesi planlanan
3 ek uydu</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<section class="footnotes footnotes-end-of-document"
role="doc-endnotes">
<hr />
<ol>
<li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back"
role="doc-backlink">↩︎</a></li>
<li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back"
role="doc-backlink">↩︎</a></li>
</ol>
</section>
Kaynakça
Orijinal kaynak: küresel uydu seyrüsefer sistemi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler